مشاوره شغلی

اﻣﺮوزه ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺷﺘﻐﺎل ﯾﺎ در واﻗﻊ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﺎر و ﺑﯿﮑﺎری ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ روز در ﮐﺸﻮر ﺑﺸﻤﺎر ﻣﯽ رود، ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان رﺷﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ در دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان آن را ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﭼﻨﺪ دﻫﻪ آﯾﻨﺪه ﺑﻪ  ﺷﻤﺎر آورد.

از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﺟﻮان اﺳﺖ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎی آن، ﺑﺤﺮان ﺑﯿﮑﺎری اﺳﺖ .

ﺑﺴﯿﺎری از ﺟﻮاﻧﺎن ﮐﻪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﺷﺘﻐﺎل اﻧﺪ، از اﯾﻦ رو ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎراﻓﺮﯾﻨﯽ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻣﻮزﺷﻬﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن از ﺿﺮورﯾﺎت اﺳﺖ.

از ﺟﻤﻠﻪ، راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ  ﺣﺮﻓﻪ ای  ﮔﺮوهی ﺳﺎزش و اﻧﻄﺒﺎﻗﯽ  ﻓﺮدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ.

 در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺑﻪ ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺨﺘﻠﻒ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ، اﻫﺪاف آﻧﯽ و ﻏﺎﯾﯽ ، ﺿﺮورت راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ در زﻧﺪﮔﯽ، راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و ﻣﺸﺎوره ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ، ﺷﻐﻠﯽ، وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﺧﻼﻗﯽ ﯾﮏ ﻓﺮد ﻣﺸﺎور ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﯾﻢ.

اﻧﺴﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﻮدی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻨﻮﻋﺎن ﺧﻮدﺑﻪ ﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﭘﺮدازد و ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت ﺧﻮد ﺑﺎ آﻧﺎن ﻣﺸﻮرت و از راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ آﻧﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و ﻣﺸﻮرت درﻃﻮل زﻧﺪﮔﯽ آدﻣﯿﺎن ﻣﻄﺮح ﺑﻮده وآﻧﺎن ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل و اﻋﺘﻤﺎدﺷﺎن ﺑﻮده ﻣﺸﻮرت ﻣﯽ ﮐﺮده اﻧﺪ.ﺑﺎﺗﻮﺳﻌﮥ ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ و رﺷﺪﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎری ﺑﻪ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ وﻣﺸﺎوره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﻪ ای ﻣﺴﺘﻘﻞ ازﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎری ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪ.

اﻣﺮوزه راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ وﻣﺸﺎوره ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺮﻓﻪ ای ﯾﺎوراﻧﻪ ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ اﻓﺮادی اﺳﺖ ﮐﻪ در رﺷﺪ ، ﺳﺎزﮔﺎری،ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی ، رواﺑﻂ ﺧﺎﻧﻮادگی  ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ وﺷﯿﻮه  زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ دارﻧﺪ وﻣﺸﺎوره ﺑﻪ اﯾﻦ اﻓﺮاد ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ راه ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای ﻣﺸﮑﻼت ﺑﯿﺎﺑﻨﺪ.

دراﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ دو ﻫﺪف اﺳﺎﺳﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﻮد ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯿﺰان رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ دﺑﯿﺮان ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و دوم ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ

ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮرﺿﺎﻣﻨﺪی ﺷﻐﻠﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻮد. در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻧﺨﺴﺖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﮐﯽ از رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻤﻮﻧﻪ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ دارد.

اﻣﺎ در ﺧﺼﻮص ﻫﺪف دوم در ﺗﺌﻮری ﻫﺎی و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﻮرد اﺷﺎره در ﺑﺨﺶ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮی و ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﻋﻮاﻣﻞ و ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﭼﻮن ﺧﻮد

ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ،ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺷﻐﻞ، ﺣﻘﻮق و ﻣﺰاﯾﺎ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎران، ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ، ﻋﺪاﻟﺖ و اﻧﺼﺎف در ﭘﺮداﺧﺖﻫﺎ، ﭼﺎﻟﺸﯽ ﺑﻮدن

ﺷﻐﻞ، اﻣﮑﺎﻧﺎت وﺷﺮاﯾﻂ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و رﻓﺎﻫﯽ، ﻣﺸﺎرﮐﺖ در ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮیﻫﺎ، ﺟﻨﺴﯿﺖ، ﻣﯿﺰان ﺗﺤﺼﯿﻼت و … در رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ

ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس دراﯾﻦﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺟﻬﺖ دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻫﺪف دوم  ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻣﺘﻐﯿﺮ زﻣﯿﻨﻪای ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و ﺑﻪ آزﻣﻮن راﺑﻄﻪ آنﻫﺎ با

رﺿﺎﯾﺖﺷﻐﻠﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﭘﺮداﺧﺘﻪﺷﺪ.

ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﻣﺎﯾﺮز ﺑﺮﯾﮕﺰ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ دارد ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ اﻓﺮاد ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ آﻧﻬﺎ دارد و اﻓﺮادی ﮐﻪ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺜﻞ ﺗﺮس، ﻣﺸﮑﻼت اﻗﺘﺼﺎدی و … ﺷﻐﻠﯽ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ دﭼﺎر اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺷﻐﻠﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﻧﺪازه زﯾﺎدی ﺑﻬﺮه وری ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﻮد را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻨﮑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﺎراﯾﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺑﻬﺮه وری ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ

ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺸﺎوره  ﺷﻐﻠﯽ در ﺳﻪ ﺑﻌـﺪ اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﻐﻞ ﯾﻌﻨـﯽ ﺳـﺎزش ،اﻧﮕﯿـﺰش و درﻧﻬﺎﯾـﺖ ﻣﻮﻓﻘﯿـﺖ ﺷـﻐﻠﯽ اﺳﺖ.ﺷﻐﻞ وﺣﺮﻓﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ای از زﻧﺪﮔﯽ ﯾﮏ ﻓﺮد راﺑه ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﺪ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ اﻧﺴﺎن ﺳﺎﻋﺎت زﯾﺎدی از وﻗﺖ ﺧـﻮد را در ﻣﺤـﻞ ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬراﻧﺪ.درﭼﻨﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻄﯽ اﮔﺮ ﺳﺎزﮔﺎری و اﻧﮕﯿﺰه ی ﻓﺮد ﺑﺮای اداﻣﻪ ﺷـﻐﻞ  وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ ﺑـﻪ ﻋـﺪم رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ.ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﻋﺪم رﺿﺎﯾﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت اﺳﺘﺮس زا در زﻧﺪﮔﯽ ﻓﺮد اﺳﺖﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎی دﯾﮕﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻓﺮد را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﺎﯾﺪ از ﻃﺮﯾﻖ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ و ﻣﺸﺎوره ﺷﻐﻠﯽ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻋﻼﻗﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮد و ﺳﻨﺠﺶ اﺳﺘﻌﺪاد و ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻐﻠﯽ را ﺑﺮایﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎ اﻧﮕﯿﺰه و ﺳﺎزﮔﺎری در ﺷﻐﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻫﺎ و ﺷﮑﻮﻓﺎیی اﺳﺘﻌﺪاد ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺪ.

تصمیم گیری درباره انتخاب شغل و حرفه یکی از مهمترین و سرنوشت سازترین موضوعات در زندگی هر فرد به حساب می آید.

امروزه پیچیدگی و دگرگونی دنیای کار، سرعت فرآیند، رشد تکنولوژی، تقاضای روز افزون برای ورود به برخی مشاغل و

نیاز به کسب دانش و مهارت ها با توجه به تفاوت های فردی،موجب  برهم خوردن تعادل آموزش و بازار کار شده و مشکلاتی را در چگونگی هدایت استعدادها ، راهنمایی شغلی و تصمیم گیری حرفه ای به وجود آورده استو از آن جا که یکی از اهداف تعلیم و تربیت در کنار اهداف دیگر ، تسهیل رشد حرفه ای و هدایت شغلی افراد است و این هدف ویژه درحیطه آموزش و پرورش و تا حدی آموزش عالی کشور قرار می گیرد، لذا، باید کوشش نمود تا این مهم به صورت سیستماتیک به اهداف از پیش تعیین شده خود برسد و راهنمایی تحصیلی و شغلی متناسب با ویژگی های فرد و نیاز بازار کار حرکت کند.

هدف کلی از انجام این پژوهش حاضر بررسی تاثیر هدایت تحصیلی در انتخاب رشته متناسب با توانایی دانش آموزان برای انتخاب رشته تحصیلی و شغل آینده خود می باشد.

حجم نمونه 70 نفر از دانش آموزان دختر و پسر که مشغول تحصیل بودند .

برای انجام مطالعه از دو روش کیفی و کمی (ترکیبی ) استفاده شده است.

در مرحله کیفی شناسایی مولفه های تاثیر گذار بر فرآیند انتخاب رشته و کاوش روابط بین مقوله ها ، و در مرحله کمی توصیف نگرش دانش آموزان و بررسی عملکرد آنها درانتخاب رشته بود و به صورت پیمایشی و اجرای پرسشنامه مربوط به انتخاب رشته برروی گروه نمونه بود.

نتایج بدست آمده از تحقیق نشان داد که عملکرد دانش آموزان در انتخاب نامناسب ضعیف و پایین و از حد مورد انتظار و شناخت دانش آموزان به انتخاب در حیطه شناختی ، عاطفی و رفتاری در سطح مطلوبی نیست و شناخت اکثر دانش آموزان به هدایت تحصیلی منفی ارزشیابی شده است .

در این مقاله به برسی نظریه های فرای ؛الگوی چند محوری شفیع آبادی با نظریه ی محدودیت و سازش گاتفردسون در حوزه ی راهبردهای فراشناختی کنترل فکر و تاثیر مثبت آن بر افزایش مهارت تحصیلی ؛پیشرفت تحصیلی و بروز رفتاری کارآفرینانه در دانشجویان و دانش آموزان پرداخته شده است.